Հայ սփյուռքը ճանաչելու ճանապարհին կարևոր աղբյուր է Սփյուռքի մամուլը։ Այս շարքը պարբերաբար ներկայացնելու է մեր Սփյուռքի մամուլի տարբեր օրինակները, և փորձելու ենք միասին հասկանալ, թե որքանո՞վ է այսօր այն ապահովում հայկական աշխարհի փոխճանաչելիությունը։
Հետխորհրդային հանրապետություններում ձևավորվող Հայ սփյուռքի մասին մեր պատկերացումները ամբողջական չեն կարող լինել առանց այս ամսաթերթի։ 1997 թվականից Մոսկվայում լույս է տեսնում «Նոյան Տապան» տեղեկատվական-վերլուծական ամսաթերթը։ Հիմնադիրը և այսօր արդեն «Նոյան Տապան մեդիա» ընկերության գլխավոր տնօրեն Գրիգորի Անիսոնյանը ծնվել է Վրաստանի մայրաքաղաք Թբիլիսիում։ Անիսոնյանը իր խմբագրակազմով կարողացել է ստեղծել ռուսալեզու հայկական ամենամեծ տպագիր մամուլը։ Միայն Մոսկվայում ամսաթերթը տպագրվում է 65000 օրինակով։ Հատկանշական է, որ ամսաթերթը այսօր հասանելի է ոչ միայն ԱՊՀ շատ քաղաքներում, այլ նաև` ԱՄՆ և Եվրոպայի մի շարք քաղաքներում ապրող ռուսախոս ընթերցողներին։ Ի՞նչ են պատմում «Նոյան Տապան»-ի էջերը։ Այստեղ կարևոր է նշել, որ ամսաթերթը վաղուց դուրս է եկել ռուսախոս Հայ սփյուռքի առօրյա խնդիրները դիտարկող մամուլի կարգավիճակից։ Քաղաքական, մշակութային, տնտեսական և այլ թեմատիկ շարքերը քննության են առնում և՛ Հայրենիքի, և՛ Սփյուռքի հիմնախնդիրները։ Ռուսերեն լեզվով ընթերցողը կարող է տեղեկանալ, այսպես կոչված, դասական Հայ սփյուռքի կարևոր զարգացումներին։ Անիսոնյանի գործունեության մեջ նոր առանցքներ են նկատվում․տեսաթողարկումների ձևաչափով համացանցային եթերում կարելի է հանդիպել նրա հարցազրույցները տարբեր անվանի հայ գործիչների հետ։ Առանձին գործում է «ՆովոստնիկՆԿ» (Նոյան Տապանի նորություններ) համացանցային լրատվական հարթակը, որում ավելի շատ տեղեկատվական բաժինների կարելի է հանդիպել։ Ակնհայտ է, որ ամսաթերթը, իր խնդիրներով հանդերձ, այսօր ռուսալեզու ընթերցողի շրջանակում ձգտում է հայկական աշխարհը ներկայացնող հնարավորինս մեծ հարթություն գրավել։ Եվ, կարծեք թե, դա նրան հաջողվում է։
